શિવ – શ્રી શિવ સહસ્રનામ સ્તોત્ર
શિવ – શ્રી શિવ સહસ્રનામ સ્તોત્ર
સૂતોવાચ
શ્રૂયતામૃષયઃ શ્રેષ્ઠાઃ કથયામિ યથાશ્રુતમ્ .
વિષ્ણુના પ્રાર્થિતો યેન સંતુષ્ટઃપરમેશ્વરઃ .
તદહં કથયામ્યદ્ય પુણ્યં નામસહસ્રકમ્
શ્રી વિષ્ણુરુવાચ
શિવો હરો મૃડો રુદ્રઃ પુષ્કરઃ પુષ્પલોચનઃ .
અર્થિગમ્યઃ સદાચારઃ શર્વઃ શંભુર્મહેશ્વરઃ
ચંદ્રાપીડશ્ચન્દ્રમૌલિર્વિશ્વંવિશ્વામરેશ્વરઃ .
વેદાંતસારસંદોહઃ કપાલી નીલલોહિતઃ
ધ્યાનાધારોપરિચ્છેદ્યો ગૌરીભર્ત્તા ગણેશ્વરઃ .
અષ્ટમૂર્તિર્વિશ્વમૂર્તિસ્ત્રિવર્ગસ્વર્ગસાધનઃ
જ્ઞાનગમ્યો દૃઢપ્રજ્ઞો દેવદેવસ્ત્રિલોચનઃ .
વામદેવો મહાદેવઃ પટુઃ પરિવૃઢોદૃઢઃ
વિશ્વરૂપો વિરુપાક્ષો વાગીશઃ શુચિસત્તમઃ .
સર્વપ્રમાણસંવાદી વૃષાંગો વૃષવાહનઃ
ઈશઃ પિનાકી ખટ્વાંગી ચિત્રવેષશ્ચિરન્તનઃ .
તમોહારી મહાયોગી ગોપ્તા બ્રહ્મા ચ ધૂર્જટિઃ
કાલકાલઃ કૃત્તિવાસાઃ સુભગઃ પ્રણવાત્મકઃ .
ઉન્નધ્રઃ પુરુષો જુષ્યો દુર્વાસાઃ પુરશાસનઃ
દિવ્યાયુધઃ સ્કન્દગુરુઃ પરમેષ્ઠીપરાત્પરઃ .
અનાદિમધ્યનિધનો ગિરીશો ગિરિજાધવઃ
કુબેરબંધુઃ શ્રીકણ્ઠોલોકવર્ણોત્તમો મૃદુઃ .
સમાધિવેદ્યઃ કોદણ્ડીનીલકણ્ઠઃ પરસ્વધીઃ
વિશાલાક્ષો મૃગવ્યાધઃ સુરેશઃ સૂર્યતાપનઃ .
ધર્મધામક્ષમક્ષેત્રં ભગવાન્ભંગનેત્રભિત્
ઉગ્રઃ પશુપતિસ્તાર્ક્ષ્યઃ પ્રિયભક્ત : પરંતપઃ .
દાતાદયાકરો દક્ષઃ કપર્દીકામશાસનઃ
શ્મશાનનિલયઃ સૂક્ષ્મઃ શ્મશાનસ્થોમહેશ્વરઃ .
લોકકર્ત્તા મૃગપતિર્મહાકર્ત્તા મહૌષધિઃ
ઉત્તરો ગોપતિર્ગોપ્તા જ્ઞાનગમ્યઃ પુરાતનઃ .
નીતિઃ સુનીતિઃ શુદ્ધાત્મા સોમઃ સોમરતઃ સુખી
સોમયોમૃતપઃ સૌમ્યો મહાતેજા મહાદ્યુતિઃ .
તેજોમયોમૃતમયોન્નમયશ્ચ સુધાપતિઃ
અજાતશત્રુરાલોકઃ સંભાવ્યો હવ્યવાહનઃ .
લોકકરો વેદકરઃ સૂત્રકારઃ સનાતનઃ
મહર્ષિકપિલાચાર્યો વિશ્વદીપ્તિસ્ત્રિલોચનઃ .
પિનાકપાણિર્ભૂદેવઃ સ્વસ્તિદઃ સ્વસ્તિકૃત્સુધીઃ
ધાતૃધામાધામકરઃ સર્વગઃ સર્વગોચરઃ .
બ્રહ્મસૃગ્વિશ્વસૃક્સર્ગઃ કર્ણિકારઃ પ્રિયઃ કવિઃ
શાખોવિશાખોગોશાખઃ શિવોભિષગનુત્તમઃ .
ગંગાપ્લવોદકોભવ્યઃ પુષ્કલઃ સ્થપતિઃ સ્થિરઃ
વિજિતાત્મા વિષાયાત્માભૂતવાહનસારથિઃ .
સગણોગણકાયશ્ચ સુકીર્તિશ્છિન્નસંશયઃ
કામદેવઃ કામપાલોભસ્મોદ્ધલિતવિગ્રહઃ .
ભસ્મપ્રિયો ભસ્મશાયી ઉમાપતિઃ કૃતાગમઃ
સમાવર્તો નિવૃત્તાત્માધર્મપુંજઃ સદાશિવઃ .
અકલ્મષશ્ચતુર્બાહુદુર્ધર્ષો દુરાસદઃ
દુર્લભો દુર્ગમો દુર્ગઃ સર્વાયુધવિશારદઃ .
અધ્યાત્મયોગનિલયઃ સુતંતુસ્તન્તુવર્ધનઃ
શુભાંગોલોકસારંગો જગદીશો જનાર્દનઃ .
ભસ્મશુદ્ધિકરો મેરુરોજસ્વી શુદ્ધવિગ્રહઃ
અસાધ્યઃ સાધુસાધ્યશ્ચ ભૃત્યમર્કટરૂપધૃક્ .
હિરણ્યરેતાઃ પૌરાણો રિપુજીતહરોબલઃ
મહાહ્રદો મહાગર્ત્તઃ સિદ્ધવૃન્દારવંદિતઃ .
વ્યાઘ્રચર્મામ્બરો વ્યાલી મહાભૂતો મહાનિધિઃ
અમૃતાંશોમૃતવપુઃ પાંચજન્યઃ પ્રભંજનઃ .
પંચવિંશતિતત્ત્વસ્થઃ પારિજાતઃ પરાવરઃ
સુલભઃ સુવ્રતઃ શૂરો બ્રહ્મવેદનિધિર્નિધિઃ .
વર્ણાશ્રમગુરુર્વર્ણી શત્રુજિચ્છત્રુતાપનઃ
આશ્રમઃ ક્ષપણઃ ક્ષામોજ્ઞાનવાનચલેશ્વરઃ .
પ્રમાણભૂતો દુર્જ્ઞેયઃ સુપર્ણી વાયુવાહનઃ
ધનુર્ધરો ધનુર્વેદો ગુણરાશિર્ગુણાકરઃ .
સત્યઃ સત્યપરો દીનો ધર્મા ગોધર્મસાધનઃ
અનન્તદૃષ્ટિરાનન્દો દંડો દમયિતા દમઃ .
અભિવાદ્યો મહામાયો વિશ્વકર્મા વિશારદઃ
વીતરાગો વિનીતાત્મા તપસ્વી ભૂતભાવનઃ .
ઉન્મત્તવેષઃ પ્રચ્છન્નો જિતકામોજિતપ્રિયઃ
કલ્યાણપ્રકૃતિઃ કલ્પઃ સર્વલોક પ્રજાપતિઃ .
તપસ્વીતારકો ધીમાન્પ્રધાન પ્રભુરવ્યયઃ
લોકપાલોન્તર્હિતાત્મા કલ્પાદિઃ કમલેક્ષણઃ .
વેદશાસ્ત્રાર્થતત્ત્વજ્ઞોનિયમો નિયતાશ્રયઃ
ચંદ્રઃ સૂર્યઃ શનિઃ કેતુર્વરાંગો વિદ્રુમ્છવિઃ .
ભક્તિવશ્યઃ પરબ્રહ્મ મૃગબાણાર્પણોનઘઃ
અદ્રિરદ્યાલયઃ કાંતઃ પરમાત્મા જગદ્ગુરુઃ .
સર્વકર્માલયસ્તુષ્ટો મંગલ્યો મંગલાવૃતઃ
મહાતપાદીર્ઘતપાઃ સ્થવિષ્ઠઃ સ્થવિરોધ્રુવઃ .
અહઃ સંવત્સરો વ્યાપ્તિઃ પ્રમાણં પરમંતપઃ
સંવત્સરકરોમંત્રપ્રત્યમઃ સર્વદર્શનઃ .
અજઃ સર્વેશ્વરઃ સિદ્ધો મહારેતા મહાબલઃ
યોગીયોગ્યોમહાતેજાઃ સિદ્ધિઃ સર્વાદિરગ્રહઃ .
વસુર્વસુમનાઃ સત્યસર્વપાપહરો હરઃ
સુકીર્તિઃ શોભનઃ શ્રીમાન્ વાઙ્મનસગોચરઃ .
અમૃતઃ શાસ્વતઃ શાન્તો બાણહસ્તઃ પ્રતાપવાન્
કમંડલુધરો ધન્વી વેદાંગો વેદવિન્મુનિઃ .
ભ્રાજિષ્ણુર્ભોજનં ભોક્તા લોકનાથો દુરાધરઃ
અતીન્દ્રિયોમહામાયઃ સર્વવાસશ્ચતુષ્પથઃ .
કાલયોગી મહાનાદો મહોત્સાહો મહાબલઃ
મહાબુદ્ધિર્મહાવીર્યો ભૂતચારી પુરંદરઃ .
નિશાચરઃ પ્રેતચારી મહાશક્તિર્મહાદ્યુતિઃ
અનિર્દેશ્યવપુઃ શ્રીમાન્સર્વાચાર્યમનોગતિઃ .
બહુશ્રુતો મહામાયો નિયતાત્માધ્રુવોધ્રુવઃ
ઓજસ્તેજા દ્યુતિધરો નર્તકઃ સર્વશાસકઃ .
નૃત્યપ્રિયો નૃત્યનિત્યઃ પ્રકાશાત્મા પ્રકાશકઃ
સ્પષ્ટાક્ષરો બુધો મંત્રઃ સમાનઃ સારસંપ્લવઃ .
યુગાદિકૃદ્યુગાવર્તો ગંભીરો વૃષવાહનઃ
ઇષ્ટો વિશિષ્ટઃ શિષ્ટેષ્ટઃ શલભઃ શરભો ધનુઃ .
તીર્થરૂપસ્તીર્થનામા તીર્થદૃશ્યઃ સ્તુતોર્થદઃ
અપાંનિધિરધિષ્ઠાનં વિજયો જયકાલવિત્ .
પ્રતિષ્ઠિતઃ પ્રમાણજ્ઞો હિરણ્યકવચો હરિઃ
વિમોચનઃ સુરગણો વિદ્યેશો બિંદુસંશ્રયઃ .
બાલરૂપો બલોન્મત્તો વિકર્તા ગહનો ગુહઃ
કરણં કારણં કર્ત્તા સર્વબંધ વિમોચનઃ .
વ્યવસાયો વ્યવસ્થાનઃ સ્થાનદો જગદાદિજઃ
ગુરદો લલિતોભેદો ભવાત્માત્મનિ સંસ્થિતઃ .
વીરેશ્વરો વીરભદ્રો વીરાસનવિધિર્વિરાટ્
વીરચૂડામણિર્વેત્તા તીવ્રાનન્દો નદીધરઃ .
આજ્ઞાધારસ્ત્રિશૂલી ચ શિપિવિષ્ટઃ શિવાલયઃ
બાલખિલ્યો મહાચાપસ્તિગ્માંશુર્બધિરઃ ખગઃ .
અભિરામઃ સુશરણઃ સુબ્રહ્મણ્યઃ સુધાપતિઃ
ઘવાન્કૌશિકો ગોમાન્વિરામઃ સર્વસાધનઃ .
લલાટાક્ષો વિશ્વદેહઃ સારઃ સંચારચક્ર ભૂત્
અમોઘદંડો મધ્યસ્થો હિરણ્યો બ્રહ્મવર્ચસી .
પરમાર્થઃ પરો માયી શંબરો વ્યાઘ્ર લોચનઃ
રુચિર્વિરંચિઃ સ્વર્બન્ધુર્વાચસ્પતિરહર્પતિઃ .
રવિર્વિરોચનઃ સ્કંદઃ શાસ્તા વૈવસ્તો યમઃ
યુક્તિરુન્નતકીર્તિશ્ચસાનુરાગઃ પરંજયઃ .
કૈલાસાધિપતિઃ કાન્તઃ સવિતા રવિલોચનઃ
વિદ્વત્તમોવીતભયો વિશ્વભર્ત્તાનિવારિતઃ .
નિત્યોનિયતકલ્યાણઃ પુણ્યશ્રવણકીર્તનઃ
દૂરશ્રવા વિશ્વસહોધ્યેયો દુઃસ્વપ્નનાશનઃ .
ઉત્તારણો દુષ્કૃતિહા વિજ્ઞેયો દુઃસહોભવઃ
અનાદિર્ભૂર્ભુવોલક્ષ્મીઃ કિરીટીત્રિદશાધિપઃ .
વિશ્વગોપ્તા વિશ્વકર્ત્તા સુવીરોરુચિરાંગદઃ
જનની જનજન્માદિઃ પ્રીતિમાન્નીતિમાન્ધવઃ .
વસિષ્ઠઃ કશ્યપો ભાનુર્ભીમો ભીમપરાક્રમઃ
પ્રણવઃ સત્પથાચારો મહાકોશો મહાધનઃ .
જન્માધિપો મહાદેવઃ સકલાગમપારગઃ
તત્ત્વં તત્ત્વવિદેકાત્મા વિભુર્વિશ્વવિભૂષણઃ .
ઋષિર્બ્રાહ્મણ ઐશ્વર્ય જન્મમૃત્યુજરાતિગઃ
પંચયજ્ઞસમુત્પત્તિર્વિશ્વેશો વિમલોદયઃ .
આત્મયોનિરનાદ્યન્તો વત્સલો ભક્તલોકધૃક્
ગાયત્રીવલ્લભઃ પ્રાંશુર્વિશ્વવાસઃ પ્રભાકરઃ .
શિશિર્ગિરિરતઃ સમ્રાટ્ સુષેણઃ સુરશત્રુહાઃ
અમોઘોરિષ્ટનેમિશ્ચ કુમુદો વિગતજ્વરઃ .
સ્વયં જ્યોતિસ્તનુજ્ર્યોતિરાત્મ જ્યોતિરચંચલઃ
પિંગલઃ કપિલશ્મશ્રુર્ભાલનેત્રસ્ત્રયીતનુઃ .
જ્ઞાનસ્કન્દો મહાનીતિર્વિશ્વોત્પત્તિરુપપ્લવઃ
ભગોવિવસ્વાનાદિત્યો યોગપારો દિવસ્પતિઃ .
કલ્યાણગુણનામા ચ પાપહા પુણ્ય દર્શનઃ
ઉદારકીર્તિરુદ્યોગી સદ્યોગીસદસન્મયઃ .
નક્ષત્રમાલીનાકેશઃ સ્વાધિષ્ઠાનપદાશ્રયઃ
પવિત્રઃ પાપહારી ચ મણિપૂરો નભોગતિઃ .
હૃત્પુંડરીકમાસીનઃ શક્રશાંતો વૃષાકપિઃ
ઉષ્ણોગૃહપતિઃ કૃષ્ણઃ સમર્થોનર્થનાશનઃ .
અધર્મશત્રુરક્ષેયઃ પુરુહૂતઃ પુરુશ્રુતઃ
બ્રહ્મગર્ભો બૃહદ્ગર્ભો ધર્મધેનુર્ધનાગમઃ .
જગદ્ધિતૈષી સુગતઃ કુમારઃ કુશલાગમઃ
હિરણ્યવર્ણો જ્યોતિષ્માન્નાનાભૂતરતો ધ્વનિઃ .
અરાગો નયનાધ્યક્ષો વિશ્વામિત્રો ધનેસ્વરઃ
બ્રહ્મજ્યોતિર્વસુધામા મહાજ્યોતિરનુત્તમઃ .
માતામહો માતરિશ્વા નભસ્વાન્નાગહારધૃક્
પુલસ્ત્યઃ પુલહોગસ્ત્યો જાતૂકણ્ર્યઃ પરાશરઃ .
નિરાવરણનિર્વારો વૈરંચ્યો વિષ્ટરશ્રવાઃ
આત્મભૂરનિરુદ્ધોત્રિર્જ્ઞાન મૂર્તિર્મહાયશાઃ .
લોકવીરાગ્રણીર્વીરશ્ચણ્ડઃ સત્યપરાક્રમઃ
વ્યાલાકલ્પો મહાકલ્પઃ કલ્પવૃક્ષઃ કલાધરઃ .
અલંકરિષ્ણુરચલો રોચિષ્ણુિર્વક્રમોન્નતઃ
આયુઃ શબ્દપતિર્વેણી પ્લવનઃ શિખિસારથિઃ .
અસંસૃષ્ટાતિથિઃ શક્ર પ્રમાથીપાદપાસનઃ
વસુૃવા હવ્યવાહઃ પ્રતપ્તા વિશ્વભોજનઃ .
જપ્યો જરાદિશમનો લોહિતાત્મા તનૂનપાત્
બૃહદશ્વો નભોયોનિઃ સુપ્રતીકસ્તમિસ્રહા .
નિદાઘસ્તપનો મેઘઃ સ્વક્ષઃ પરપુરંજયઃ
સુસ્વાનિલઃ સુનિષ્પન્નઃ સુરભિઃ શિશિરાત્મકઃ .
વસન્તો માધવો ગ્રીષ્મો નભસ્યો બીજવાહનઃ
અંગિરા ગુરુરાત્રેયો વિમલો વિશ્વપાવનઃ .
પાવનઃ સુમતિર્વિદ્વાંસ્ત્રૈવિદ્યો નરવાહનઃ
મનોબુદ્ધિરહંકારઃ ક્ષેત્રજ્ઞઃ ક્ષેત્રપાલકઃ .
જમદગ્રિર્બલનિધિર્વિગાલો વિશ્વગાલવઃ
અઘોરોનુત્તરો યજ્ઞઃ શ્રેયો નિઃશ્રેયસાં પથઃ .
શૈલો ગગનકુન્દાભો દાનવારિરરિંદમઃ
રજનીજનકશ્ચારુવિશલ્યો લોકકલ્પધૃક્ .
ચતુર્વેદશ્ચચતુર્ભાવશ્ચતુરશ્ચતુરપ્રિયઃ
આમ્નાયોથ સમામ્નાયસ્તીર્થદેવશિવાલયઃ .
બહુરૂપો મહારૂપઃ સર્વરૂપશ્ચરાચરઃ
ન્યાયનિર્માયકો ન્યાયી ન્યાયગમ્યોનિરંતરઃ .
સહસ્રમૂર્ધા દેવેન્દ્રઃ સર્વશાસ્ત્ર પ્રભંજનઃ
મુણ્ડોવિરૂપો વિક્રાન્તો દંડી દાન્તો ગુણોત્તમઃ .
પિંગલાક્ષો જનાધ્યક્ષો નીલગ્રીવોનિરામયઃ
સહસ્રબાહુઃ સર્વેશઃ શરણ્યઃ સર્વલોકધૃક્ .
પદ્માસનઃ પરંજ્યોતિઃ પરમ્પારઃ પરંફલમ્
પદ્મગર્ભો મહાગર્ભો વિશ્વગર્ભો વિચક્ષણઃ .
ચરાચરજ્ઞો વરદો વરેશસ્તુ મહાબલઃ
દેવાસુરગુરુર્દેવો દેવાસુરમહાશ્રયઃ .
દેવાદિદેવોદેવાગ્રિર્દેવાગ્રિઃ સુખદઃ પ્રભુઃ
દેવાસુરેશ્વરોદિવ્યો દેવાસુર મહેશ્વરઃ .
દેવદેવમયોચિન્ત્યો દેવદેવાત્મસમ્ભવઃ
સદ્યોનિરસુરવ્યાઘ્રો દેવસિંહો દિવાકરઃ .
વિબુધાગ્રવરઃ શ્રેષ્ઠઃ સર્વદેવોત્તમોત્તમઃ
શિવજ્ઞાનરતઃ શ્રીમાઞ્છિખીશ્રીપર્વતપ્રિયઃ .
વજ્રહસ્તઃ સિદ્ધિખડ્ગનરસિંહનિપાતનઃ
લિંગાધ્યક્ષઃ સુરાધ્યક્ષો યોગાધ્યક્ષો યુગાવહઃ
સ્વધર્માસ્વર્ગતઃ સ્વર્ગસ્વરઃ સ્વરમયસ્વનઃ
બાણાધ્યક્ષોબીજકર્તા ધર્મકૃદ્ધર્મસંભવઃ .
દંભો લોભાર્થવિચ્છંભુઃ સર્વભૂતમહેશ્વરઃ
શ્મશાનનિલયસ્ત્ર્યક્ષઃ સેતુરપ્રતિમાકૃતિઃ .
લોકોત્તરસ્ફુટાલો સ્ત્ર્યંબકો નાગભૂષણઃ
અંધકારિર્મખદ્વેષી વિષ્ણુકન્ધરપાતનઃ .
હીનદોષોક્ષયગુણો દક્ષારિઃ પૂષદંતભિત્
ધૂર્જટિઃ ખણ્ડપરશુઃ સકલોનિષ્કલીનઘઃ
અકાલઃ સકલાધારઃ પાંડુરાભો મૃડો નટઃ
પૂર્ણઃ પૂરયિતા પુણ્યઃ સુકુમારઃ સુલોચનઃ .
સામગેયપ્રિયોક્રૂરઃ પુણ્યકીર્તિરનામયઃ
મનોજવસ્તીર્થકરો જટિલો જીવિતેશ્વરઃ .
જીવિતાન્તકરો નિત્યો વસુરેતાવસુપ્રદઃ
સદ્ગતિઃ સત્કૃતિઃ સિદ્ધિઃ સજ્જાતિ કાલકણ્ટકઃ .
કલાધરો મહાકાલો ભૂતસત્યપરાયણઃ
લોકલાવણ્યકર્તા ચ લોકોત્તરસુખાલયઃ .
ચન્દ્રસંજીવનઃ શાસ્તા લોકગૂઢો મહાધિપઃ
લોકબન્ધુર્લોકનાથઃ કૃતજ્ઞઃ કીર્તિભૂષણઃ .
અનપાયોક્ષરઃ કાન્તઃ સર્વશસ્ત્રભૃતાંવરઃ
તેજોમયો દ્યુતિધરો લોકાનામગ્રણીરણુઃ .
શચિસ્મિતઃ પ્રસન્નાત્માદુર્જેયો દુરતિક્રમઃ
જ્યોતિર્મયોજગન્નાથો નિરાકારો જલેશ્વરઃ .
તુમ્બવીણો મહાકોપો વિશોકઃ શોકનાશનઃ
ત્રિલોકપસ્ત્રિલોકેશઃ સર્વશુદ્ધિરધોક્ષજઃ .
અવ્યક્તલક્ષણો દેવો વ્યક્તાવ્યક્તો વિશાંપતિઃ
વરશીલો વરગુણઃ સારો માનધનો મયઃ .
બ્રહ્મા વિષ્ણુઃ પ્રજાપાલો હંસો હંસગતિર્વયઃ
વેધા વિધાતા ધાતા ચ સ્રષ્ટા હર્ત્તા ચતુર્મુખઃ .
કૈલાસશિખરાવાસી સર્વાવાસી સદાગતિઃ
હિરણ્યગર્ભો દ્રુહિણો ભૂતપાલોથ ભૂપતિઃ .
સદ્યોગી યોગવિદ્યોગી વરદો બ્રાહ્મણપ્રિયઃ
દેવપ્રિયો દેવનાથો દેવજ્ઞો દેવચિન્તકઃ .
વિષમાક્ષો વિશાલાક્ષો વૃષદો વૃષવર્ધનઃ
નિર્મમો નિરહંકારો નિર્મોહો નિરુપદ્રવઃ .
દર્પહા દર્પદો દૃપ્તઃ સર્વર્તુપરિવર્ત્તકઃ
સહસ્રજિત્સહસ્રાક્ષિઃ સ્નિગ્ધપ્રકૃતિદક્ષિણઃ .
ભૂતભવ્યભવન્નાથઃ પ્રભવો ભૂતિનાશનઃ
અર્થોનર્થો મહાકોશઃ પરકાર્યેકપંડિતઃ .
નિષ્કણ્ટકઃ કૃતાનન્દો નિવ્ર્યાજો વ્યાજમર્દનઃ
સત્ત્વાન્સાત્ત્િવકઃ સત્યકીર્તિઃ સ્નેહકૃતાગમઃ .
અકમ્પિતો ગુણગ્રાહી નૈકાત્માનૈકકર્મકૃત્
સુપ્રીતઃ સુમુખઃ સૂક્ષ્મઃસુકરો દક્ષિણાનિલઃ .
નન્દિસ્કન્ધધરો ધુર્યઃ પ્રકટઃ પ્રીતિવર્દ્ધનઃ
અપરાજિતઃ સર્વસત્ત્વો ગોવિન્દઃ સત્ત્વવાહનઃ .
અધૃતઃ સ્વધૃતઃ સિદ્ધઃ પૂતમૂર્તિર્યશોધનઃ
વારાશ્રૃઙધૃક્છૃંઙી બલવાનેકનાયકઃ .
શ્રુતિપ્રકાશઃ શ્રુતિમાનેકબંધુરનેકકૃત્
શ્રીવત્સલશિવારંભઃ શાંતભદ્રઃ સમીયશઃ .
ભૂષયો ભૂષણો ભૂતિર્ભૂતકૃદ્ભૂતભાવનઃ
અકમ્પો ભક્તિકાયસ્તુ કાલહા નીલલોહિતઃ .
સત્યવ્રત મહાત્યાગી નિત્યશાંતિપરાયણઃ
પરાર્થવૃત્તિર્વરદો વિવિક્ષુસ્તુ વિશારદઃ .
શુભદઃ શુભકર્તા ચ શુભનામાશુભઃ સ્વયમ્
અનર્થિતોગુણઃ સાક્ષી હ્યકર્તા કનકપ્રભઃ .
સ્વભાવભદ્રો મધ્યસ્થઃ શીઘ્રગઃ શીઘ્રનાશનઃ
શિખણ્ડી કવચી શૂલીજટી મુણ્ડી ચ કુણ્ડલી .
અમૃત્યુઃ સર્વદૃક્ંિસહસ્તેજોરાશિર્મહામણિઃ
અસંખ્યેયોપ્રમેયાત્મા વીર્યવાન્વીર્યકોવિદઃ .
વેદ્યશ્ચૈવ વિયોગાત્મા પરાવરમુનીશ્ર્વરઃ
અનુત્તમો દુરાધર્ષો મધુરપ્રિયદર્શનઃ .
સુરેશઃ શરણં સર્વઃ શબ્દબ્રહ્મ સતાંગતિઃ
કાલપક્ષઃ કાલકારી કંકણી કૃતવાસુકિઃ .
મહેષ્વાસો મહીભર્તા નિષ્કલંકો વિશ્રૃંઙ્ખલઃ
દ્યુમણિસ્તરણિર્ધન્યઃ સિદ્ધિદઃ સિદ્ધિસાધનઃ .
વિશ્ર્વતઃ સંવૃતઃ સ્તુત્યો વ્યૂઢોરસ્કો મહાભુજઃ
સર્વયોનિર્નિરાતંકો નરનારાયણપ્રિયઃ .
નિર્લેપો નિષ્પ્રપંચાત્મા નિવ્ર્યંગો વ્યઙનાશનઃ
સ્તવ્યઃ સ્તવપ્રિયઃ સ્તોતા વ્યાસમૂર્તિઃ નિરંકુશઃ .
નિરવદ્યમયોપાયો વિદ્યારાશી રસપ્રિયઃ
પ્રશાન્તબુદ્ધિરક્ષુણ્ણઃ સંગ્રહી નિત્યસુંદરઃ .
વૈયાઘ્રધુર્યો દાત્રીશઃ શાકલ્યઃ શર્વરીપતિઃ
પરમાર્થગુરુર્દૃષ્ટિઃ શરીરાશ્રિતવત્સલઃ .
સોમો રસજ્ઞો રસદઃ સર્વસત્ત્વાવલંબનઃ
એવં નામ્નાસહસ્રેણ તુષ્ટાવ વૃષભધ્વજમ્ .
પ્રાર્થયામાસ શંભું ચ પૂજયામાસ પંકજૈઃ
પરીક્ષાર્થં હરેસ્ત્વીશઃ કમલેષુ મહેશ્વરઃ .
ગોપયામાસ કમલં તદૈકં ભુવનેશ્વરઃ
હૃદિ વિચારિતં તેન કુતો વૈ કમલં ગતમ્ .
યાતુ યાતુ સુખેનૈવ નેત્રં કિં કમલં ન હિ
જ્ઞાત્વા તુ નેત્રમુદ્ધૃત્ય સર્વસત્ત્વાવલંબનમ્ .
પૂજયામાસ ભાવેન સ્તવેનાનેન સર્વથા
મામેતિવ્યાહરન્નેવ પ્રાદુરાસીજ્જગદ્ગુરુઃ .
તતસ્તુ તમથો દૃષ્ટ્વા તથાભૂતંહરો હરિમ્
તસ્માદવતતારાશુમણ્ડલાત્પાર્થિવસ્ય સઃ .
યથોક્તરૂપિણં શંભું તેજોરાશિં સમુત્થિતમ્
નમસ્કૃત્ય પુરઃ સ્થિત્વાસ્તુતિંકૃત્વાવિશેષતઃ .
પૂજયામાસ દેવેશઃ પાર્વત્યા સહિતં શિવમ્
પ્રસન્નવદનો ભૂત્વા શંભોશ્ચમ્મુખેસ્થિતઃ .
ઇત્થંભૂતં હરો દૃષ્ટા કોટિભાસ્કરભૂષિતઃ
પ્રાણિનામીશ્વરઃ શંભુઃ દેવદેવો જનાર્દનમ્ .
તદા પ્રાહ મહાદેવઃ પ્રહસન્નિવ શંકરઃ .
સંમેક્ષમાણં તં વિષ્ણુંકૃતાંજલિ પુટંસ્થિતમ્
શંકર ઉવાચ
જ્ઞાતં મમભેદંસકલં દેવકાર્યં જનાર્દન .
સુદર્શનાખ્યંચક્રં ચ દદામિ તવ શોભનમ્
યદ્રૂપભવતા દૃષ્ટં સર્વલોકસુખાવહમ્ .
હિતાર્ય તવ દેવેશં કૃતં ભાવયસુવ્રતમ્
રણાજિરેપિ સંસ્મૃત્યદેવાનાંદુઃ ખનાશનમ્ .
ઇદંચક્રમિવદંરૂપમિદંનામસહસ્રકમ્
યે શ્રૃણ્વન્તિ સદા ભક્ત્યા સિદ્ધિઃ સ્યાદનપાયિની .
એવમુક્ત્વા દદૌચક્રં સૂર્યાયુતસમપ્રભમ્
વિષ્ણુરપિ ચ સંસ્નાત્વાજગ્રાહોદઙ્મુખસ્તદા .
નમસ્કૃત્ય તદા દેવ પુનર્વચનમબ્રવીત્
શ્રૃણુ દેવ મયા ધ્યેયં પઠનીયં ચ મે પ્રભો .
દુઃખાનાંનાશનાર્થં હિ વદ ત્વં લોકશંકર
ઇતિ પૃષ્ટસ્તદા તેન સંતુષ્ટસ્તુ શિવોબ્રવીત્ .
રૂપં ધ્યેયં મદીયં વૈ સર્વાનર્થપ્રશાન્તયે
અનેકદુઃખનાશાર્થં પાઠ્યં નામસહસ્રકમ્ .
ધાર્યં ચક્રં સદા મેદ્ય સર્વાનર્થપ્રશાંતયે
અન્યે ચ યે પઠિષ્યંતિ પાઠયિષ્યંતિ નિત્યશઃ .
તેષાં દુઃખં ન સ્વપ્નેપિ જાયતે નાત્ર સંશયઃ
રાજ્ઞાં ચ સંકટેપ્રાપ્તે શતાવર્તં ચરેદ્યદા .
સાંગં ચ વિધિયુક્તો હિ કલ્યાણં લભતે નરઃ
રોગ નાશકરં હ્યે તદ્વિદ્યાદાયક મુત્તમમ્ .
સમુદ્દિશ્યફલં શ્રેષ્ઠં પઠંતિ ફલમુત્તમમ્
લભન્તે નાત્રસંદેહઃ સત્યમેતદ્વચંમમ .
પ્રાતઃ સમુત્થાયસદા પૂજાં કૃત્વા મદીયકમ્
પઠતોમત્સમક્ષં વૈ નિત્યંસિદ્ધિર્ન દૂરતઃ .
ઐહિકીંસિદ્ધિમાસાદ્ય પરલોક સમુદ્ભવામ્
પ્રાપ્નોતિપાઠકોનિત્યમષ્ટમાસાન્ સૂરેશ્વર .
સાયુજ્ય મુક્તિ માયાતિનાત્રકાર્યા વિચારણા
એવમુક્ત્વાતદાવિષ્ણું શંકરઃ પ્રીતમાનસઃ .
ઉપસ્પૃશ્યકરાભ્યાં ચ ઉવાચ શંકરઃ પુનઃ
વરદોસ્મિસુર શ્રેષ્ઠ વરાન્વર યથેપ્સિતાન્ .
ભક્ત્યા વશીકૃતો નૂનં સ્તવેનાનેન વૈ પુનઃ
ઇત્યુક્તો દેવદેવેન દેવદેવંપ્રણમ્ય તમ .
યથેદાનીં કૃપાદેવ ક્રિયતેચાપ્યતઃ પરમ્
કાર્યાચૈવવિશેષેણ કૃપાલુત્વાત્ત્વયા પ્રભો .
ત્વયિભક્તિંમહાદેવ પ્રયચ્છ વરમુત્તમમ્
નાન્યમિચ્છામિ ભગવન્પૂતર્ણોહં તે પ્રસાદતઃ .
તચ્છુત્વા વચનં તસ્ય દયાવાન્સુતરાંભવઃ
પ્રાહ ત્વેનં મહાદેવઃ પરમાત્માનમચ્યુતમ્ .
મયિભક્તિશ્ચ વંદ્યસ્ત્વં પૂજ્યશ્ચૈવ સુરૈરપિ
વિશ્ર્વંભરસ્ત્વદીયંવૈનામપાપહરંપરમ્ .
ભવિષ્યતિ ન સંદેહો મત્પ્રસાદાત્સુરોત્તમ
ઇત્યુક્ત્વાન્તર્દધે રુદ્રો ભગવાન્નાીલલોહિતઃ .
જનાર્દનોપિ ભગવાન્વચનાચ્છંકરસ્ય ચ
પ્રાપ્યચક્રં શુભંધ્યાનં સ્તોત્રમેતન્નિરન્તરમ્ .
પ્રપાઠાધ્યાપયામાસભક્તેભ્યસ્તદુપાદિશત્
અન્યેપિ યે પઠિષ્યન્તિ તેવિન્દન્તુ તથાફલમ્ .
ઇતિપૃષ્ટં સમાખ્યાતં શ્રૃણ્વતાં પાપહારકમ્
ઇતિ શ્રી શિવ સહસ્રનામ સમ્પૂર્ણમ્
